3. İsimden Fiil Yapan Yapım Ekleri

Eklendiği isimlerden fiil türeten eklerdir.
En çok kullanılan isimden fiil yapan ekler:

“–ı,–la/–le, –ar/–er, –a/–e, –sa/–se, –laş/–leş,–lan/–len, imse…”
=> az → az –(a)l → az–(ı)msa güzel → güzel–leş
=> kan → kan–a → kan–lan
=> hız → hız –lan

 Bu ekler isim kök ve gövdelerinden fiil gövdeleri türetirler:
isim-len-dir-
ad-lan-dır
iki-le-
durgun-laş-

En çok kullanılan isimden fiil yapan ekler şunlardır:

-le /-la
Çok kullanışlı bir ektir.
Birçok isimden fiil yapabilir:

Baş-la-, suç-la, su-la, taş-la-, av-la-, kış-la-, çın-la-, in-le-, ter-le-, gece-le-, hafif-le-, karış-la-, kurşun-la-, perçin-le-, yuvar-la-...

-el/-al
Genellikle sıfatlardan fiil yapar:
Çoğ-al-, dar-al-, az-al-, boş-al-, düz-el-, dik-el-...

-l
Bazı sıfatlardan oluş filleri yapar:
Kısa-l-, doğru-l-, sivri-l-, duru-l-, ince-l-...
 

-e/-a
Fazla işlek değildir:
Yaş-a-, kan-a-, boş-a-, tün-e-, oy(u)n-a-...

-°r
Daha çok renk isimlerinden sonra gelir:
Kara-r-, yaş-ar-, boz-ar-, ağ(k)-ar-, sar(ı)-ar-, mor-ar-...

-de/-da
Yansımalara getirilir:
Çıtır-da-, şırıl-da-, horul-da-, fısıl-da-, gürül-de-...

-msa/-mse
Fazla işlek değildir:
Az-ı-msa-, küçü-mse-, ben-i-mse-, öz-ü-mse-, kötü-mse-...

-se/-sa
Fazla işlek değildir:
su-sa-, garip-se-, önem-se-, mühim-se-...

-leş/-laş
Bazı isimlere getirilir:
Sert-leş-, taş-laş-, kötü-leş-, iyi-leş-, katı-laş-, sağlam-laş-...

-len/-lan
Bir şeye sonradan sahip olma anlamı katar:
Ev-len-, can-lan-, hoş-lan-, us-lan-, iç-len-, dert-len-...

 

Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol